Op 1 juli vieren we de afschaffing van de slavernij.
Tenminste, viering van het officiële moment (in 1863). Want de praktijk van de slavernij in Suriname duurde nog weer langer helaas.

Een systeem van bruut geweld, gebaseerd op het (krampachtig) negeren van het menszijn van de slaafgemaakten. Getolereerd en gefaciliteerd door de Nederlandse koloniale regering van Suriname.
Lees bijvoorbeeld Anton de Kom: 'Wij slaven van Suriname'.
Gruwelijke straffen, vaak willekeurig toegepast, en mishandelingen die met geen pen zijn te beschrijven. Voor vrouwen en meisjes kwam daar nog bij verkrachting door de slavenhouder.
De behandeling van de slaafgemaakten in Suriname was zelfs veel slechter dan in de buurlanden (onder Engels en Frans bestuur).

Met grote schaamte kijken we hierop terug, wij witten.

We schamen ons ook voor het rékken van de slavernij: Nederland kwam tientallen jaren achteraan met de afschaffing. Pas toen het systeem echt niet meer houdbaar was. Een half jaar voor de afschaffing werden nog enkele gevluchte slaven gedood.
En we treuren ook over de mishandeling van Chinezen, Javanen en de Hindoestanen uit Brits-Indië (India) in de jaren ná de officiële afschaffing. Deze contractarbeiders werden door misleiding alsnog in een toestand van slavernij gebracht.

Last but not least: onze voorouders blokkeerden pogingen om het evangelie te brengen aan de slaafgemaakten. Zij wilden niet dat op die manier de menselijkheid van hun eigendom zou worden benadrukt.
Er is een voorval bekend dat een Franse delegatie uit het buurland in Suriname kwam pleiten voor het sturen van priesters naar de slaven. Maar daar kwam niets van in (kerstening zou ook afbreuk doen aan het regime van zwoegen elke dag van de week inclusief de zondag). (Aanleiding voor het Franse verzoek: de vele gevluchte slaven die hun toevlucht hadden gezocht in Frans Guyana, dus ondanks de slavernij ook daar.)

Kortom, Zij hadden geen helper.

We kijken met schaamte en huiver naar onze voorouders, en daarmee ook naar onszelf - wat zit er diep verborgen in ons?

Op 30 juni worden de slachtoffers herdacht.